De Asthanga – acht ledematen – van Raja Yoga

Raja Yoga verschaft een integrale benadering voor de ontwikkeling van bewustzijn, die bestaat uit acht onderdelen, die organisch met elkaar samenwerken. De eerste vijf hiervan vormen het uiterlijke aspect van Yoga, de andere drie richten zich meer op het innerlijke aspect. Ayurveda helpt voornamelijk bij het op extern niveau harmoniseren van het lichaam en Prana, zodat het innerlijke proces van meditatie zich ontwikkelen kan. Maar Ayurveda gebruikt daarbij ook meditatie-technieken en dingen als mantra en Pratyahara teneinde het lichaam, geest en Prana te harmoniseren, en beweegt zich daarbij in het gebied van de meer innerlijke aspecten van Yoga, ook al ligt het tijdelijke doel daarvan op een iets ander gebied.
In onderstaande tabel volgt een kort en samenvattend overzicht van de paralellen van de acht ledematen van Raja Yoga in Ayurveda. Het wordt gevolgd door een iets uitgebreidere uitleg bij ieder van de acht punten.


De 8 ledematen van Yoga en hun Ayurveda paralellen:

Yoga	Ayurveda
Yama – Sociale regels	Dinacharya (dagelijkse routine), Ahara (dieet), Vichara (leefstijl)
Niyama – Gedragsregels	Dinacharya, Ahara, Vichara
Asana – Fysieke houdingen	therapeutische inzet Asanas, per specifiek doshatype, orgaan, etc.
Pranayama – Beheersing van adem en levensenergie	therapeutische inzet ademhalingsoefeningen voor Agni, geest, Vata/Prana, Gati (richting), etc.
Pratyahara – Beheersing van de zintuigen	therapeutische inzet van vermindering van gebruik zintuigen
Dharana – Correcte concentratie en beheersing van de geest	therapeutische inzet van positief denken, visualiseren, mantra, meditatie (-voorbereiding) etc.
Dhyana – Meditatie	therapeutische inzet van meditatie, afgestemd op dosha typen
Samadhi – Absorptie	Swastha – ultieme ‘gezondheid’